Gdzie są ci podróżni?

  

Dzisiejszym krótkim wpisem chciałem stworzyć mały przyczynek do analizy tego, jak układają się codzienne przepływy pasażerkie na sieci komunikacyjnej Zamojszczyzny i jak w ten układ wpasować można regionalne połączenia kolejowe. Oczywiście jest to opis skrajnie uproszczony. Założyłem w nim bowiem, że tylko ośrodki powiatowe i gminne dysponują na tyle dużym potencjałem by wygenerować codzienny ruch pasażerski, który wart byłby zainteresowania ze strony kolei. W chwili zbierania danych do tego tekstu nie dysponuję również czasami przejazdu jakie wprowadzone zostaną na odcinku Bełżec – Zwierzyniec po rewitalizacji prowadzonej w roku 2024.

Fragment mapy administracyjnej Województwa Lubelskiego, Wikipedia commons – https://images.app.goo.gl/kVJrpHTo5fhiWytYA

No dobra, to na początek zerknijmy na grafikę z SDRR prowadzonego przez GDDKiA w roku 2020. Pamiętajmy, że powiaty: hrubieszowski, zamojski czy tomaszowski należą do grona powiatów z najwyższymi wskaźnikami długości dróg na mieszkańca ale tak czy inaczej ruch z dróg powiatowych i gminnych w większości kumulują na pewnym etapie drogi wojewódzkie i drogi krajowe. Jeśli jesteście ciekawi ile % z liczby zliczonych pojazdów silnikowych stanowią te odpowiedzialne za transport pasażerski, to jest to dla wjazdów do miast powiatowych: Biłgoraj, Hrubieszów, Tomaszów, Zamość około 86%. Zatem – w pewnym uproszczeniu – to te linie z grafiki poniżej wyznaczają kierunki przemieszczania się ludności.

Źródło: Generalny Pomiar Ruchu 2020/2021 – średni dobowy ruch roczny pojazdów silnikowych na drogach krajowych i wojeówdzkich< fragment części graficzej.

Tak wygląda kształt sieci kolejowej w naszym regionie.

Żródło: Open Railway Map

Regularne dojazdy mają zazwyczaj kilka podstawowych parametrów decydujących o wyborze środka transportu. Część z nich jest łatwo mierzalna (czas przejazdu, koszt) a część trudno (komfort, bezpieczeństwo podróży). Część z nich w sposób naturalny premiuje kolej (bezpieczeństwo, komfort, koszt dla pasażera) a część wręcz przeciwnie (elastyczność). Skupmy się więc na parametrze jakim jest czas przejazdu. Pora więc na kilka wykresów.

Porównanie czasu przejazdu z miast powiatowych do Zamościa – głównego ośrodka subregionu. W przypadku braku kolei w ośrodku powiatowym przyjęto założenie dojazdu transportem indywidualnym do najbliższej stacji.
Porównanie czasu przejazdu z miast powiatowych do Lublina. W przypadku braku kolei w ośrodku powiatowym przyjęto założenie dojazdu transportem indywidualnym do najbliższej stacji.
Stosunek czasu przejazdu koleją (pomarańczowy) i drogowym transportem indywidualnym (niebieski) dla tras między ośrodkami powiatowymi i Lublinem. W przypadku braku kolei w ośrodku powiatowym przyjęto założenie dojazdu transportem indywidualnym do najbliższej stacji.

Przy wykresach kołowych zatrzymajmy się na chwilę. Dla Tomaszowa przyjąłem założenie w którym pociągiem z najbliższej stacji (Susiec) jedziemy bezpośrednio do Lublina bez wstępowania do Zamościa Wschodniego. Czyli inaczej niż ma to miejsce obecnie.

Czasy przejazdu pomiędzy ośrodkami powiatowymi wyrażone w minutach. W przypadku braku dostępu do kolei w danym ośrodku dodano czas doajzdu transportem indywidualnym do najbliższej stacji kolejowej.

A teraz spójrzmy jak kształtują sie czasy dojazdu z ośrodków gminnych do Zamościa. W przypadku gdy dana miejscowość gminna nie posiada dostępu do kolei, dodałem czas dojazdu transportem indywidualnym do najbliższej stacji kolejowej.

Czasy dojazdu dla ośrodków gminnych zgrupowanych przy linii kolejowej numer 72.
Czasy dojazdu dla ośrodków gminnych zgrupowanych przy linii kolejowej numer 66 i odcinku Zwierzyniec – Zawada linii kolejowej numer 69.
Czasy dojazdu dla ośrodków gminnych zgrupowanych przy linii kolejowej numer 69 i odcinku Zwierzyniec – Hrebenne.

Nastepnie zobaczmy jak wyglądają podobne porównania dla dojazdów z ośrodków gminnych do Lublina. Z uwagi na układ geograficzny pozowoliłem sobie skumulować na wykresach dane z linii 69 i 66. Warto zwrócić uwagę na efekt wstępowania pociągów do Zamościa Wschodniego.

Czasy dojazdu do Lublina dla ośrodków gminnych zgrupowanych przy linii kolejowej numer 72. Wyrażone w minutach.
Czasy dojazdu do Lublina dla ośrodków gminnych zgrupowanych przy liniach kolejowych numer 66 i 69. Wyrażone w minutach.

Czy na podstawie przytoczonych danych można już próbować wyciągać jakieś wnioski? Myślę, że tak. Również te dotyczące modelu w jakim mogłyby funkcjonować kolejowe połączenia regionalne w subregionie zamojskim. Przypominam oczywiście, że mówimy tutaj o dojazdach codziennych. Podróże turystyczne na Roztocze kierują się z pewnością nieco inną logiką. Zachęcam do dzielenia się też Waszymi spostrzeżeniami i uwagami.